HIV INFO HUB
ความแตกต่างของเอชไอวีและเอดส์
เอชไอวี
(HIV: Human Immunodeficiency Virus)
เป็นเชื้อไวรัสที่ทำลายระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายโดยเฉพาะเม็ดเลือดขาวชนิด ซีดี 4 (CD4)
เอดส์
(AIDS: Acquired Immune Deficiency Syndrome)
เป็นระยะที่ระบบภูมิคุ้มกันของผู้ติดเชื้อเอชไอวีถูกทำลายอย่างรุนแรงหากไม่ได้รับการรักษาอาจเสียชีวิตได้
ผู้ติดเชื้อเอชไอวีหากได้รับยาต้านเอชไอวีโดยเร็วและกินยาสม่ำเสมอจะไม่ป่วยเป็นโรคเอดส์
ระยะและอาการของโรค
ระยะที่ 1 ติดเชื้อเฉียบพลัน (Acute HIV infection)
อาการ : เมื่อเชื้อเอชไอวีเข้าสู่ร่างกายใน 2-4 สัปดาห์แรก อาจไม่มีอาการ หรือมีอาการ เหมือนไข้หวัด หนาวสั่น เจ็บคอ ปวดเมื่อยตามร่างกาย มีผื่นตามตัว อ่อนเพลีย ต่อม น้ำเหลืองโต ลิ้นเป็นฝ้าขาว
ปริมาณไวรัส : เพิ่มจำนวนอย่างรวดเร็ว และเซลล์ CD4 ในร่างกายลดจำนวนลงมาก เป็นระยะที่มีความเสี่ยงสูงมากที่ผู้ติดเชื้อเอชไอวีจะถ่ายทอดเชื้อไวรัสไปยังผู้อื่น
ระยะที่ 2. ติดเชื้อเรื้อรัง (Chronic HIV infection)
อาการ : เป็นระยะที่เชื้อไวรัสอยู่ในร่างกายโดยไม่มีอาการ
ปริมาณไวรัส : เพิ่มจำนวนในระดับต่ำ หากไม่กินยาต้านเอชไอวี ระยะนี้อาจดำเนินไปนานถึง 10 ปี ในช่วงท้ายของระยะนี้ ปริมาณไวรัสเอชไอวีในเลือดจะเพิ่มสูงมากขึ้น และเซลล์ CD4 ในร่างกายลดจำนวนลงมาก ทำให้ผู้เข้าสู่ระยะที่ 3 ป่วยเป็นโรคเอดส์
ระยะที่ 3. ป่วยเป็นโรคเอดส์ (Acquired Immune Deficiency Syndrome: AIDS)
อาการ : มีอาการตามโรคฉวยโอกาส เนื่องจากระบบภูมิคุ้มกันถูกทำลายอย่างรุนแรง หรือมีปริมาณเม็ดเลือดขาวชนิด CD4 เหลือน้อยกว่า 200 เซลล์/ลบ.มม. ทำให้ติดเชื้อต่างๆ ได้ง่าย
ปริมาณไวรัส : จำนวนไวรัสในเลือดสูงมาก
หากติดเชื้อเอชไอวี จะมีการตรวจสอบจำนวน CD4 และ ปริมาณไวรัสเอชไอวีในเลือด เป็นประจำเพื่อประเมินสถานะของระบบภูมิคุ้มกันของผู้ติดเชื้อและระดับการทำงานของไวรัสในร่างกาย
ค่า CD4 คืออะไร?
เซลล์เม็ดเลือดขาวชนิด ซีดี4 (Cluster of Differentiation)
หน้าที่: เป็นเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดหนึ่งที่ควบคุมและต่อสู่กับเชื้อโรค
ปริมาณปกติ: 500-1,500 เซลล์/ลบ.มม.
การตรวจค่า CD4 คือ การตรวจเลือดเพื่อตรวจสอบปริมาณ CD4 ในร่างกาย ใช้ประเมินระยะของโรคและใช้สำหรับวางแผนการให้ยาป้องกันโรคติดเชื้อฉวยโอกาส
ปริมาณไวรัสเอชไอวีในเลือด
(HIV Viral Load หรือ HIV VL)
ความหมายของปริมาณไวรัสในเลือด:
ปริมาณเชื้อเอซไอวีที่ตรวจพบในเลือด 1 มิลลิลิตร
1. ปริมาณไวรัสในเลือดบ่งบอกว่ามีเชื้อเอชไอวีในร่างกายมากน้อยเพียงใด
2. เป้าหมายการรักษา คือ ปริมาณไวรัสในเลือดอยู่ในระดับต่ำกว่า 50 copies/ml.
3. ตรวจเลือดดูปริมาณเชื้อไวรัสเพื่อประเมินผลการรักษา
เอชไอวีติดต่อทางไหนบ้าง?
1 ร่วมเพศ
การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ใช้ถุงยางอนามัยกับผู้มีเชื้อเอชไอวี
เป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุด ระดับความเสี่ยงขึ้นอยู่กับการป้องกัน
2 ร่วมเลือด
การติดต่อทางเลือด โดยการใช้เข็มฉีดยาและกระบอกฉีดยาร่วมกับ
ผู้มีเชื้อเอชไอวีหรือการได้รับเลือดจากผู้มีเชื้อเอชไอวี
3 ร่วมครรภ์
การติดต่อจากมารดาสู่ทารกในระหว่างตั้งครรภ์ ระหว่างคลอด
และระหว่างให้นมบุตร การกินยาต้านไวรัสในหญิงตั้งครรภ์
สามารถป้องกันการถ่ายทอดเชื้อจากมารดาสู่ทารกได้